TTArtisan 23mm F1.4 czyli klasyka w wersji APS-C: test i zdjęcia przykładowe

TT Artisan 23mm F1.4: wstęp

TTArtisan 23mm F1.4 to nowy superjasny i umiarkowanie szerokokątny obiektyw zaprojektowany dla matryc formatu APS-C, który zdążył dotrzeć jeszcze przed świętami do sklepu InterFoto,eu. Jako Oficjalny Wyłączny Dystrybutor Marki TTArtisan na Polskę, firma InterFoto.eu oferuje obiektyw TTArtisan 23mm F1.4 w dwóch wersjach kolorystycznych czarno-srebrnej oraz czarnej w następujących mocowaniach: Sony EFujifilm FXCanon EOS-M, oraz Olympus Micro 4/3. Obiektyw maksymalnie kryje matryce APS-C. Jego cena wynosi 549 zł i jest dostępny od ręki! Zapraszamy do samodzielnego przetestowania obiektywu w naszym salonie fotograficznym InterFoto.eu na Targowej 20A oraz do zakupów przez nasz sklep internetowy. O obiektywie pisaliśmy już tutaj i tutaj. Prezentowany tutaj test wykonałem obiektywem w mocowaniu Sony E na aparacie a6500.

TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6000 SmallRig
TTArtisan 23mm F1.4, Sony a6000

Konica Hexar

Obiektyw TTArtisan 23mm F1.4 to klasyka przetransponowana na matrycę formatu APS-C. Dlaczego? Bo daje tam pole widzenia i głębię ostrości taką, jak optyka 35mm F2 na pełnej klatce. A 35mm F2 to klasyka w najczystszej formie, najbardziej kojarząca się się z takim analogowym sprzętem jak 35mm F2 Summicron-M i Leica M6 czy Konica Hexar. Kiedyś w epoce analogowej w czasie Karnawału w Wenecji spotkałem kolegę fotoreportera i przyjrzałem się jakim sprzętem pracuje. W torbie był zestaw lustrzankowy: Canon EOS 5 z zoomami 20-35mm F2.8L i 80-200mm F2.8L i stałką 50mm F1.8, a dodatkowo na szyi prawie zawsze Konica Hexar. Obiektyw 35mm F2 na pełnej klatce, a 23mm F1.4 na matrycy APS-C to jedno z najważniejszych narzędzi fotoreportera czy fotografa ulicznego.

Konica Hexar
Konica Hexar
TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6000 SmallRig 2
TTArtisan 23mm F1.4, Sony a6000

TTartisan 23mm F1.4: dane techniczne

ObiektywTTArtisan 23 mm F1.4 dla matryc formatu APS-C
Ogniskowa23 mm
Maksymalny otwór przysłonyF1.4
ProducentTT Artisan (DJ Optical)
Dostępne mocowania (wersja czarno-srebrna lub czarna)Canon EOS-M
Fujiilm FX
micro 4/3
Sony E
Budowa optyczna8 soczewek w 6 grupach
Minimalna odległość ustawiania ostrości0,2 m
PrzysłonaZ zaskokami; 10 listków
Średnica x długość60 mm x 40,5 mm
Średnica mocowania filtrów43 mm
Waga222-225 g
TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6500
TTArtisan 23mm F1.4, Sony a6500

Jakość mechaniczna

Obiektyw TTArtisan 23mm F1.4 występuje w dwóch wersjach kolorystycznych: czarnej i czarno-srebrnej i ja wziąłem do wykonania zdjęć przykładowych tę drugą, której wygląd naturalnie kojarzy się z obiektywami typu „zebra” z fabryki Meyer Optik Gorlitz. Jakość mechaniczna jest bardzo dobra dzięki użyciu metalu w tubusie. Dekiel przedni jest zwodniczy: wygląda jak dość typowy dla TTArtisan dekiel nakręcany ale w istocie jest nasadzany; tak jest zresztą łatwiej i wygodniej. Niewielkie gabaryty pasują do bezlusterkowców Sony z matrycami formatu APS-C, ale mają pewną niedogodność: właściwie nie ma za co złapać tubusu przy zakładaniu i zdejmowaniu z aparatu, bo całą długość zajmują pierścienie: ostrości (szeroki) i przysłony (bardzo wąski).

TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6000 SmallRig 4
TTArtisan 23mm F1.4, Sony a6000

O ile pierścień ustawiania ostrości jest szeroki i wygodny – również dzięki „zebrze”, to pierścień przysłon jest wąziutki a odległości między pełnymi wartościami ulegają stopniowemu skracaniu wraz z przymykaniem. Zaskoki są na pełnych wartościach przysłony oraz w połowie między wartościami F1.4-F2, F2-F2.8 oraz F2.8-F4. Od F4 do F16 nie ma już zaskoków w połowie, a po F8 jest od razu F16. Karbowanie pierścieni pomaga w ich obracaniu, ale jak już wspmniałem, ten pozwalający zmieniać przysłonę mógłby być szerszy. Kształt przysłony jest o tyle mądrze zaprojektowany, że daje kuliste oddanie nieostrości przy dużych otworach a kształt gwiazdki przy małych, czyli idealne połączenie mogące zadowolić zarówno wielbicieli bokeh jak i fanów gwiazdek.

TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6500 Christmas Tree Alley
TTArtisan 23mm F1.4, Sony a6500

Jakość optyczna

Miałem niewiele czasu na przetestowanie obiektywu TTArtisan 23mm F1.4 zatem należy traktować poniższe jako wstępne wnioski.

Dystorsja

Zacznijmy od dystorsji. Jak na szerokokątny obiektyw przystało, TTArtisan 23mm F1.4 generuje niewielką beczkę.

TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6500 Dystorsja
TTArtisan 23mm F1.4: dystorsja

Problemem w przypadku wielu manualnych obiektywów z Chin jest brak profili do korekcji wad tego typu. Czasem takowe się pojawiają, czasem uda się znaleźć profil innego obiektywu, który pasuje do charakteru wad optycznych takiej nieobsługiwanej przez oprogramowanie optyki. Na szczęście dystorsja beczkowata obiektywu TTArtisan 23mm F1.4 jest na tyle niewielka, że w wiekszości zastosowań nie będzie zauważalna.

Winietowanie

Przy pełnym otworze przysłony winietowanie jest umiarkowane: zważywszy na jasność obiektwywu można je uznać za normalne.

TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6500 Winietowanie F1.4
TTArtisan 23mm F1.4: winietowanie, przysłona F1.4

Po przymknięciu do F4 należy winietowanie jest prawie całkowicie wyeliminowane, chociaż jego ślady są widoczne na samych krawędziach kadru. W praktyce nikt go nie zauważy.

TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6500 Winietowanie F4
TTArtisan 23mm F1.4: winietowanie, przysłona F4

Aberracja chromatyczna

Aberracja chromatyczna jest nadzwyczaj dobrze skorygowana i trudno dopatrzeć się zafarbów na kontrastowych krawędziach przejścia między światłem i cieniem.

TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6000 CA F1.4
TTArtisan 23mm F1.4: aberracja chromatyczna, przysłona F1.4

Ostrość

Ostrość wstępnie sprawdziłem w warunkach trudnych dla szerokokątnych obiektywów przeznaczonych do reportażu, fotografując dwuwymiarowy obiekt (collage) z niewielkiej odległości.

TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6500 Sharpness Full F8
TTArtisan 23mm F1.4, Sony A6500: collage, cały kadr

Test ostrości pokazuje, że obiektywów szerokokątnych zaprojektowanych do reportażu nie można oceniać wyłącznie na podstawie wyników fotografowania tablic testowych. W takim oobiektywie środek kadru jest najważniejszy a typowe odległości fotografowania to kilka-kilkanaście metrów. Ja zrobiłem zdjęcie płaskiej powierzchni z odległości kilkudziesięciu centymentrów.

TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6500 Sharpness Center F1.4
TTArtisan 23mm F1.4, Sony A6500: środek obrazu, przysłona F1.4

Środek kadru wykazuje dobrą ostrości już przy pełnym otworze przysłony. Ostrość utrzymuje się na wyrównanym poziomie na ogromnej większości pola kadru ale powiększenie brzegu pokazuje, że obiektyw ma krzywiznę pola, która sprawia, że same krawędzie obrazu nie są zogniskowane w tej samej płaszczyźnie co środek.

TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6500 Sharpness Corner F1.4
TTArtisan 23mm F1.4, Sony A6500: krawędż obrazu, przysłona F1.4

Po niewiekim przymknięciu ostrość staje się znakomita na prawie całej powierzchni kadru, ale nawet przy F8 krzywizna pola sprawia, że krawędzie obrazu nie są idealnie ostre.

TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6500 Sharpness Center F8
TTArtisan 23mm F1.4, Sony A6500: środek obrazu, przysłona F8

TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6500 Sharpness Edge F8
TTArtisan 23mm F1.4, Sony A6500: krawędź obrazu, przysłona F8

Należy podkreślić, że ten test został przeprowadzony w najtruniejszych dla obiektywu warunkach. Krzywizna pola zmniejsza się wraz ze wzrostem odległości fotografowania i w typowych zastosowaniach obiektywu staje się pomijalna. Zatem tam, gdzie jest to istotne krzywizna pola praktycznie sie nie pojawia a powyższe zdjęcia mają tylko przypominać o tym, że w pewnej ekstremalnej sytuacji daje o sobie znać „wyrzuconymi” poza płaszczyznę ostrości krawędziami obrazu.

Bokeh

Dzięki dużej jasności TTArtisan 23mm F1.4 jest w stanie przy pełnym otworze przysłony rozostrzyć tło na tyle, że można mówić o jego bokeh, co nie zawsze jest oczywiste w przypadku optyki szerokokątnej. Określiłbym bokeh testowanego obiektywu jako pośrednie między neutranym a ladnym.

TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6500 City
TTArtisan 23mm F1.4, Sony A6500: bokeh, przysłona F1.4

Przejścia tonalne są płynne, a punkty światła oddane jako okręgi z dość miękkimi krawędziami. Przysłona zachowuje kolisty kształ w zakresie F1.4-F2.8 po czym staje się coraz bardziej wielokątna.

TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6500 Bokeh
TTArtisan 23mm F1.4, Sony A6500: bokeh, przysłona F1.4

Efekt gwiazdki

Dzięki temu, że mniej więcej od wartości F2.8 przysłona staje się wielokątna, po mocnym przymknięciu obiektyw gwarantuje ładny klasyczny efekt gwiazdki.

TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6500 Lanterns
TTArtisan 23mm F1.4, Sony a6500: efekt gwiazdki, przysłona F8

Odporność na tylne świało

TTArtisan 23mm F1.4 jest niezwykle odporny na światło tylne mimo braku osłony przeciwsłonecznej w komplecie dostawy. Nie udało mi się sprowokować obiektywu do wygenerowania flary lub duszków.

TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6500 Flara
TTArtisan 23mm F1.4, Sony A6500: zdjęcie pod światło, przysłona F1.4

Wnioski

TTArtisan 23mm F1.4 to dzisiejsza wersja klasycznego obiektywu reporterskiego zaprojektowana dla matryc APS-C dająca kombinację ogniskowej i przysłony odpowiadającą pod względem pola widzenia i głębi ostrości pełnoklatkowemu obiektywowi 35mm F2. Klasyczna stylistyka metalowego tubusu nawiązuje do stylu „zebra” charakterystycznego dla produktów firmy Meyer Optik Gorlitz. Mechanika jest znakomita ale egonomicznie można się przyczepić do tego że właściwie całą długość obiektywu zajmują ruchome pierścienie, co utrudnia jego zakładanie i zdejmowanie; ponadto pierścień przysłon jest niezwykle wąski a odległości między wartościami są nierówne. Fotografom spodobają się zdecydowane zaskoki wartości przysłony, za to filmowcy woleliby sterowanie bezstopniowe. Przysłona ma kształt zaokrąglony w zakresie F1.4-F2.8, co przyczynia się do ładnych nieostrości a dalej jest wielokątna, co generuje fajne gwiazdki po mocnym przymknięciu.

TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6000 SmallRig 6
TTArtisan 23mm F1.4, Sony a6000

Przy dużych otworach przysłony obiektyw TTArtisan 23mm F1.4 generuje bokeh na granicy neutralnego i ładnego, z płynnymi przejściami tonalnymi. Niewielka dystorsja beczkowata nie będzie przeszkadzać w typowych zastosowaniach obiektywu, czyli w reportażu, czy fotografii ulicznej. Winietowanie jest widoczne przy F1.4 a znika prawie całkowicie po przymknięciu do F4. Aberracja chromatyczna jest pomijalna. Obiektyw TTArtisan 23mm F1.4 ma dużą krzywiznę pola przy niewielkich odległościach fotografowania, co sprawia, że przy dużych otworach przysłony krawędzie obrazu nie są zogniskowane w tej samej płaszczyźnie co środek i nawet po przymknięciu do F8 ostrość brzegowa nie jest idealna. Problem praktycznie znika przy ustawieniu ostrości na większe odległości, a to właśnie zakres od kilku metrów do nieskończoności stanowi naturalną domenę zastosowań tego typu optyki.

TTArtisan 23mm F1.4 Sony A6500 Bell

Przy wadze 220 g i cenie 549 złotych obiektyw TTArtisan 23mm F1.4 jest lekki dla szyi i portfela i może być fajnym prezentem świątecznym dla fotografa. A jako, że fotograf sam wie najlepiej czego mu trzeba, można go sobie kupić samemu.

Galeria zdjęć przykładowych dostępna jest na blogu. Zapraszamy.

Dostępne mocowania

TTArtisan 23mm F1.4 jest dostępny w mocowaniach Canon EOS M, Fujifilm X, micro 4/3 oraz Sony E w dwóch wersjach kolorystycznych: całkowicie czarnej oraz czarnej z czarno-srebrnym pierścieniem ustawiania ostrości.

Obiektyw jest dostępny w sklepie InterFoto.eu w mocowaniach:

Canon EOS-M czarno-srebrny

Canon EOS-M czarny

Fujifilm FX czarno-srebrny

Fujifilm FX czarny

micro 4/3 czarno-srebrny

micro 4/3 czarny

Sony E czarno-srebrny

Sony E czarny

Firma InterFoto.eu jest autoryzowanym wyłącznym dystrybutorem produktów firmy TTArtisan na Polskę.